Een weeshuis dat geen weeshuis is - De gevel van het olifantenparadijs
Het klinkt als een droom die uitkomt voor dierenliefhebbers: een weeshuis voor olifanten waar verweesde of gewonde olifanten kunnen worden verzorgd. Dieren Bescherming, verzorging en een leven dat past bij de soort. Dit is precies wat het Pinnawala Olifantenweeshuis in Sri Lanka. De faciliteit werd opgericht in 1975 en presenteert zichzelf als een reddingscentrum voor olifanten die in het wild geen overlevingskans zouden hebben. Elk jaar maken honderdduizenden toeristen van over de hele wereld de pelgrimstocht naar Pinnawala om olifanten van dichtbij mee te maken, ze te voeren en te zien baden in de zon.
Maar achter deze idyllische achtergrond gaat een andere realiteit schuil - een realiteit van hebzucht, misbruik en gewetenloze winstbejag met levende wezens. Talloze rapporten en onderzoeken wijzen erop dat Pinnawala niet het heiligdom is dat het beweert te zijn. Het lijkt meer op een dierentuin waar olifanten volgzaam worden gemaakt voor massatoerisme. In plaats van gered te worden, leven veel dieren er geketend, onder voortdurende controle van mahouts die niet aarzelen om geweld te gebruiken als een olifant niet "gehoorzaamt".
Een voormalige bezoeker beschreef zijn indrukken als volgt: "Ik verwachtte een plek voor zorg te zien. Maar wat ik zag was een toeristische attractie met geketende olifanten die met een druk op de knop moesten werken. Het voelde als een circus, niet als een toevluchtsoord."
Het ergste is nog dat zelfs de olifanten die hier in gevangenschap worden geboren niet aan hun lot ontsnappen. Sommige worden verkocht aan tempels, andere verdwijnen in de privécollecties van rijke zakenmensen. Het management van Pinnawala zwijgt echter consequent over al deze beschuldigingen.
In deze reportage onthullen we wat er zich werkelijk achter de schermen van Pinnawala afspeelt - en waarom het zogenaamde weeshuis eigenlijk een levenslange gevangenschap voor olifanten is.
Natuurlijk hebben we het management van het Pinnawala Weeshuis gevraagd om commentaar te geven op de beschuldigingen en hen onze vragen te sturen - meer hierover aan het eind.
De waarheid over de "geredde" olifanten
Officieel beweert Pinnawala voor verweesde en gewonde olifanten te zorgen. Maar een nadere blik op de herkomst van de dieren roept vragen op.
De meeste olifanten in Pinnawala zijn niet uit noodsituaties gered, maar in gevangenschap geboren. Deze kalveren ervaren nooit de vrijheid van het wild, maar groeien op in een omgeving die hen voorbereidt op een leven als toeristische attractie. In plaats van op natuurlijke wijze door hun moeders te worden grootgebracht, worden ze al op jonge leeftijd geacclimatiseerd aan menselijk contact. Ze leren om aangeraakt te worden door vreemden, om voedsel te accepteren in ruil voor geld en om te poseren voor foto's.
De praktijk van het onder dwang "trainen" van jonge olifanten om gehoorzaam te blijven is bijzonder verontrustend. Kritische waarnemers melden dat het traditionele gebruik van stokken met haken - zgn. Ankus - om "onhandelbare" olifanten te straffen is aan de orde van de dag. Dit druist in tegen alle moderne normen voor dierenwelzijn, maar het wordt getolereerd in naam van het bedrijfsleven.
"Als een olifant ongehoorzaam is, wordt hij geslagen. Als hij zich verzet, wordt hij vastgebonden. Dat is geen redden - dat is trainen."
- Verklaring van een anonieme insider
Een van de meest verontrustende onthullingen betreft het vermeende "herplaatsen" van olifanten in tempels of andere instellingen. Officieel beweert Pinnawala dat deze olifanten een beschermd leven blijven leiden. Dierenwelzijnsorganisaties hebben echter gedocumenteerd dat veel van deze dieren later onder rampzalige omstandigheden in tempels worden gehouden, waar ze worden misbruikt voor religieuze processies. Daar brengen ze vaak hun leven door in eenzame opsluiting, aan kettingen, zonder toegang tot water of schaduw.
Pinnawala beweert olifanten te redden, maar in werkelijkheid brengt het een nieuwe generatie gevangenen voort.
Toeristische attractie in plaats van beschermd gebied? - De brute handel met olifanten
Wie het Pinnawala Olifantenweeshuis bezoekt, denkt op het eerste gezicht misschien dat hij zich in een plaats bevindt waar gewonde en verweesde olifanten worden beschermd en verzorgd. In feite wordt het weeshuis in de officiële brochures gepresenteerd als een reddingscentrum - maar als je beter kijkt, merk je al snel dat het eigenlijk een goed gecamoufleerde toeristische attractie is waar olifanten geen levende wezens zijn die bescherming verdienen, maar winstgevende pronkstukken.
- PD20W snel opladen: Het ondersteunt PD 3.0, QC 3.0 snel opladen protocollen, Laadt je iPhone 13 in 30 minuten tot 50 %. Universeel...
- Wereldadapter: Deze internationale stopcontactadapter met EU-, UK-, US- en AUS-stekkers is geschikt voor meer dan 100 landen en regio's. Zal uw beste...
- Alles-in-één-stekkeradapter: De universele stekkeradapter heeft een alles-in-één compact ontwerp (6,7cm*5,2cm*5,6) dat past bij uw...
Laatst bijgewerkt op 2025-03-28 / Affiliate links / Afbeeldingen van de Amazon Product Advertising API
Massatoerisme in plaats van dierenwelzijn
Elke dag stromen er honderden toeristen toe, aangetrokken door foto's van olifanten die in de rivier baden. Wat eruitziet als een idyllische omgeving is in werkelijkheid een gechoreografeerde show die is ontworpen om de bezoekersaantallen te maximaliseren. Het management doet veel moeite om deze indruk in stand te houden, maar critici spreken van een zeer lucratieve enscenering ten koste van de dieren.
Een centraal onderdeel van het bedrijfsmodel is het zogenaamde "baden van olifanten" in de nabijgelegen Maha Oya rivier. Maar in tegenstelling tot wat velen geloven, genieten de dieren hier niet van hun vrije tijd. Ze worden door mahouts (olifantenverzorgers) in groepen het water in gedreven, aan kettingen vastgemaakt of met stokken gedirigeerd. De dieren hebben geen keus - ze moeten zich onderwerpen aan het spektakel zodat de toeristen hun perfecte souvenirfoto's kunnen maken.
De donkere kant van de mahouts
Vooral de manier waarop de mahouts met de olifanten omgaan is alarmerend. Rapporten en video-opnamen documenteren het gebruik van zogenaamde "ankus", de beruchte olifantenhaken. Officieel ontkent het weeshuis dat de dieren mishandeld worden. Maar als je goed kijkt, zie je littekens op de huid van veel olifanten - een onmiskenbaar teken van mishandeling.
Mahouts zijn niet zomaar dierenverzorgers - ze beheersen de dieren met angst. Een olifant die zich verzet of ongehoorzaam is, wordt met harde methoden onderdrukt. Op sociale media circuleren voortdurend beelden van olifanten die met stokken worden geslagen of aan korte kettingen worden gehouden. Het management van Pinnawala zwijgt over deze beschuldigingen - of bagatelliseert ze.
Toeristen als medeplichtigen?
Veel bezoekers hebben er geen idee van dat hun entreegeld niet naar de bescherming van de olifanten gaat, maar in plaats daarvan een systeem financiert dat de dieren uitbuit. Pinnawala verdient niet alleen aan de entreegelden, maar ook aan dure fotopakketten en betaalde "voederervaringen".
Critici roepen al jaren om een drastische vermindering van het aantal toeristen en een hervorming van de houding. De verantwoordelijken worden echter niet gestimuleerd om iets te veranderen - zolang de zaken goed gaan, blijft de status quo bestaan.
Fokcentrum in plaats van weeshuis - Waar komen de olifanten echt vandaan?
Het Pinnawala Olifantenweeshuis is oorspronkelijk opgericht om wees- en gewonde olifanten op te vangen. Maar wie naar de werkelijke aantallen en de herkomstverhalen van de dieren kijkt, staat al snel perplex: in plaats van weeskinderen uitsluitend een tweede kans te geven, is Pinnawala allang een fokcentrum geworden dat de populatie kunstmatig vergroot - en dus nieuwe vragen oproept.
Geboren voor gevangenschap
Volgens officiële cijfers leven er momenteel meer dan 80 olifanten in Pinnawala. Maar een alarmerend feit wordt vaak verzwegen in toeristische reclame: een groot deel van deze dieren is niet gered uit het wild, maar direct gefokt in het centrum of onder toezicht van de staat.
Dit is in tegenspraak met het oorspronkelijke doel van een weeshuis, dat eigenlijk bedoeld was om gewonde en ouderloze olifanten op te vangen. Maar in plaats van zich te concentreren op rehabilitatie, richt Pinnawala zich op gecontroleerde voortplanting - niet in de laatste plaats omdat jonge olifantjes een publiekstrekker zijn en perfect op de markt kunnen worden gebracht.
De cijfers spreken voor zich: in Pinnawala zijn de afgelopen decennia meer dan 40 olifanten geboren. Deze dieren hebben nooit vrijheid gekend, zijn van jongs af aan gewend geraakt aan mensen en zitten dus gevangen in een eeuwige cyclus van gevangenschap. Het zijn geen wezen - ze zijn het product van een bedrijfsmodel.
Fokken in plaats van herintroductie
Dierenwelzijnsorganisaties bekritiseren het feit dat er in Pinnawala geen serieuze pogingen worden ondernomen om olifanten weer in het wild uit te zetten. Terwijl andere landen programma's hebben om dieren geleidelijk te laten wennen aan het leven in het wild, blijft Pinnawala koppig: geen enkele olifant uit het weeshuis is ooit met succes vrijgelaten in het wild.
Waarom? Het antwoord is simpel: de olifanten zijn te waardevol om in het wild te worden vrijgelaten. In plaats van ze de kans te geven een voor hun soort geschikt leven te leiden in nationale parken, worden ze voor de rest van hun leven in de faciliteit gehouden - waar ze poseren voor foto's, "mogen" baden en betalende toeristen vermaken.
Waar verdwijnen de olifanten naartoe?
Nog een donkere vlek in de Geschiedenis van Pinnawala zijn de mysterieuze overdrachten van olifanten aan tempels en privé-instellingen. Steeds weer duiken er berichten op over dieren die worden overgedragen aan religieuze instellingen, waar ze worden misbruikt als heilig symbool en worden gebruikt voor processies.
Officiële documenten over de verkoop van olifanten zijn moeilijk toegankelijk. Deskundigen vermoeden echter dat Pinnawala fungeert als een soort bevoorradingsbron voor tempels en particuliere olifantenhouders. Wie controleert eigenlijk wat er gebeurt met de dieren die plotseling verdwijnen? En waarom zijn deze overdrachten zo slecht gedocumenteerd?
De verantwoordelijken in het weeshuis zwijgen.
Dierenleed voor toeristische attracties - het dagelijks leven achter de schermen
Wat er elke dag gebeurt in het olifantenweeshuis Pinnawala heeft weinig te maken met het houden van dieren volgens de soort. Achter de schermen schuilt een verontrustende realiteit die opzettelijk voor toeristen verborgen wordt gehouden.
Geketend en afgeleverd - De prijs van een toeristische foto
Honderden bezoekers komen elke dag naar Pinnawala om foto's te maken met schijnbaar gelukkige olifanten. Maar de waarheid is anders:
De meeste dieren zitten vele uren per dag aan de ketting - sommige zelfs bijna de klok rond. In het openbaar gerechtvaardigd als een veiligheidsmaatregel, blijkt het ketenen eigenlijk een methode te zijn om de dieren volgzaam te houden.
Getuigen en voormalige bezoekers hebben gevallen gedocumenteerd waarin olifanten zelfs 's nachts en op momenten dat er geen direct gevaar dreigt aan de ketting blijven. Dit is een duidelijke schending van de internationale normen voor dierenwelzijn, zoals geëist door organisaties als Elephant Voices of Born Free Foundation.
Een voormalige bezoeker geeft ons een exclusief verslag:
"De olifanten waren urenlang vastgeketend, bewegingsloos en zichtbaar gestrest. Toen ik het personeel hierop aansprak, kreeg ik alleen ontwijkende antwoorden."
Geweld in plaats van zorg - de rol van mahouts
Mahouts, de olifantenverzorgers, worden traditioneel gezien als ervaren dierenverzorgers. In Pinnawala is de realiteit echter heel anders. Keer op keer duiken er beelden en getuigenverklaringen op van mahouts die olifanten slaan met de ankus (olifantenhaak) en de dieren op brute wijze tentoonstellen. Eén mahout, die anoniem wenst te blijven, maakt zelfs melding van systematisch geweld:
"Als een olifant niet onmiddellijk reageert, wordt hij geraakt met een haak. Dit gebeurt elke dag - vaak verborgen voor de toeristen. De dieren leren bang te zijn voor de mahouts."
Video's en rapporten van onafhankelijke waarnemers die de trieste werkelijkheid achter de schermen hebben vastgelegd, laten ook zien dat dit geweld geen uitzondering is, maar blijkbaar aan de orde van de dag.
Geen terugtrekking - de dagelijkse stress voor olifanten
Olifanten zijn zeer intelligente, sociale dieren die rustige toevluchtsoorden nodig hebben om van hun stress af te komen. In Pinnawala bestaan deze toevluchtsoorden echter niet of nauwelijks. Stromen bezoekers, lawaai en constant openbaar verkeer leiden tot ernstige psychologische problemen voor de gevoelige dieren, wat tot uiting komt in opvallend gedrag: stereotype bewegingen, zelfbeschadiging, agressie naar soortgenoten en verzorgers.
Deskundigen van de Sri Lanka Environment Trust stelden al in 2012 in een onderzoek dat de omstandigheden in Pinnawala nauwelijks geschikt zijn voor de soort en op de lange termijn aanzienlijke schade toebrengen aan de dieren. Toch is er tot op heden weinig of niets veranderd.
In het Pinnawala Elephantage worden dieren systematisch mishandeld onder het mom van toerisme. In plaats van de olifanten bescherming te bieden, wordt winst belangrijker gevonden dan dierenwelzijn. En het management zwijgt.
De stilte van de verantwoordelijken - Waarom Pinnawala weigert bekritiseerd te worden
Een belangrijk kenmerk van elke betrouwbare organisatie is openheid - vooral als deze beweert te handelen in het belang van dierenwelzijn. Het management van het Pinnawala Elephant Orphanage lijkt transparantie echter systematisch te vermijden. Onze eigen ervaringen onderstrepen deze problematische houding:
Aanvankelijk stonden de verantwoordelijken blijkbaar open voor een dialoog. We namen contact op met het management met een neutraal geformuleerd maar nauwkeurig interviewverzoek om beide partijen de kans te geven om beschuldigingen en zorgen te bespreken. Aanvankelijk toonde het personeel van de faciliteit zich bereid om onze vragen te beantwoorden. Maar nadat we een uitgebreide, gedetailleerde lijst met vragen hadden gestuurd, waarin onder andere de herkomst van de olifanten, de fokpraktijken, de houderijmethoden en ethische en financiële aspecten werden bekritiseerd, viel er plotseling een complete radiostilte.
Onze vragen - en de belastende stilte
De vragen die we aan het management stelden, waren gericht op belangrijke punten van kritiek:
- Waar komen olifanten echt vandaan?
- Waarom zijn er geen gedocumenteerde herintroductieprogramma's?
- Worden olifanten verkocht of uitgeleend aan tempels en particuliere organisaties?
- Hoe rechtvaardigt het management het vastketenen van olifanten gedurende vele uren per dag?
- Waarom worden olifanten nog steeds behandeld met stierenhaken?
Maar in plaats van open communicatie was er plotseling absolute stilte. Onze herhaalde pogingen om antwoorden te krijgen werden genegeerd, telefoontjes werden niet meer beantwoord en e-mails werden niet meer beantwoord. Blijkbaar werden onze kritische vragen door het management gezien als een bedreiging die ze liever uit de weg gingen dan serieus aan te pakken.
Wat wilden we precies weten? - De vragen die Pinnawala niet wil beantwoorden
Hieronder staan enkele van de belangrijkste vragen waarop Pinnawala bewust geen antwoord gaf:
- Waarom worden babyolifantjes opzettelijk gefokt terwijl de missie eigenlijk het redden van verweesde dieren zou moeten zijn?
- Zijn er onafhankelijke controles op de naleving van internationale normen voor dierenwelzijn?
- Hoe rechtvaardigt Pinnawala het voortdurende gebruik van olifanten als toeristische attractie ondanks internationale kritiek?
- Hoe vaak en waarom worden olifanten onder dwang behandeld met olifantenhaken?
- Waarom worden olifanten in Pinnawala niet geleidelijk vrijgelaten in het wild, hoewel andere organisaties dit met succes doen?
- Hoe vloeien de enorme inkomsten uit het toerisme terug naar het dierenwelzijn - is daar enig bewijs voor?
Deze vragen waren bedoeld om Pinnawala de kans te geven zich openlijk te verantwoorden of problemen openlijk aan te pakken. Maar het management koos in plaats daarvan voor stilte - een stilte die meer zegt dan welke officiële verklaring dan ook.
Zwijgen als een bekentenis
Het feit dat het Pinnawala Olifanten Weeshuis onze herhaalde vragen negeert is meer dan alleen onprofessioneel - het is een indirecte erkenning dat de beschuldigingen terecht zijn. Transparantie ziet er anders uit. Als je niets te verbergen hebt, hoef je kritische vragen niet te ontwijken.
Voor toeristen die geïnteresseerd zijn in het behoud van olifanten zou Pinnawala's gedrag een duidelijk signaal moeten zijn: Wie Pinnawala bezoekt, financiert mogelijk dierenleed en draagt bij aan het voortdurende lijden van olifanten. Zolang Pinnawala zijn praktijken niet fundamenteel verandert en de prangende vragen niet openlijk onder ogen ziet, zal de beschuldiging blijven bestaan: Het Pinnawala olifantenweeshuis is geen echt weeshuis, maar onderdeel van een systeem dat dierenleed vercommercialiseert.
De verantwoordelijkheid ligt bij ieder individu - Een oproep aan reizigers en het publiek
Het Pinnawala Olifantenweeshuis mag zich aan de buitenkant voordoen als een heiligdom, maar als je beter kijkt, zie je een andere, duistere waarheid. Zolang bezoekers onbewust of opzettelijk een oogje dichtknijpen en kaartjes kopen, foto's maken en de voorstellingen steunen, financieren ze een systeem dat olifantenleed vercommercialiseert.
We hebben geprobeerd om het management van Pinnawala de gelegenheid te geven om commentaar te geven om ervoor te zorgen dat ons onderzoek evenwichtig en eerlijk was. Aanvankelijk kregen we de verzekering dat onze vragen uitgebreid beantwoord zouden worden. Maar nadat we specifieke, kritische vragen hadden gesteld, werd het contact abrupt verbroken - tot op de dag van vandaag blijft het management hardnekkig zwijgen.
Onze oproep
Het behoud van olifanten begint met het niet steunen van faciliteiten die dieren uitbuiten of ze in omstandigheden houden die in strijd zijn met het natuurlijke gedrag van deze gevoelige, intelligente dieren. Als je als toerist naar Sri Lanka reist en olifanten wilt zien, zorg er dan voor dat je faciliteiten kiest die worden aanbevolen door internationaal erkende dierenwelzijnsorganisaties, faciliteiten die transparant werken, geen dubieuze interacties toestaan en echt reddingswerk doen.
Pinnawala Elephant Orphanage hoort daar op dit moment niet bij.
Hoe olifantentoerisme ethisch verantwoord kan zijn
Olifanten fascineren mensen al eeuwenlang. Maar ethische verantwoordelijkheid dicteert dat we onze bewondering niet ten koste laten gaan van het dierenwelzijn. Als toerist heb je de macht om positieve verandering teweeg te brengen - of bestaande misstanden te steunen. Het is cruciaal om goed te kijken voordat je een organisatie als Pinnawala steunt.
Hoe zorg je ervoor dat je bezoek geen dierenmishandeling ondersteunt:
- Vermijd direct contact
Zorg ervoor dat u zich onthoudt van activiteiten zoals Olifant rijdenshows, baden met olifanten of voedersessies waarbij direct contact mogelijk is. Deze interacties gaan bijna altijd gepaard met stress, angst of zelfs geweld - en zijn nooit geschikt voor de soort. - Besluiten ten gunste van ethische alternatieven
Kies faciliteiten of nationale parken waar je olifanten van een veilige afstand kunt observeren terwijl ze zich natuurlijk gedragen. Je kunt bijvoorbeeld naar de Nationaal park Udawalawein de Nationaal park Minneriya of in de Nationaal park Kaudulla Ervaar wilde olifanten zonder hun vrijheid in gevaar te brengen. - Informeer jezelf vooraf grondig
Onderzoek voor je reis welke organisaties zich precies aan ethische normen houden en welke niet. Handige bronnen zijn internationale dierenwelzijnsorganisaties zoals:
- Stichting Born Free (bornfree.org.uk)
- Olifantenstemmen (olifantenstemmen.org)
- Stichting Red de Olifant (reddingsolifant.org)
- Duurzaam toerisme ondersteunen
Jouw geld bepaalt welke praktijken doorgaan en welke niet. Door bewust te kiezen voor verantwoorde aanbiedingen help je actief mee om dierenmishandeling te stoppen en duurzame projecten te promoten. - Deel je ervaringen met anderen
Vertel vrienden, familie en andere reizigers over je observaties en laat hen weten welke attracties ethisch veilig zijn en welke je absoluut moet vermijden. Bewustzijn creëert verandering.
Jouw beslissing maakt het verschil !
Uiteindelijk bepaalt jouw gedrag of je deel uitmaakt van het probleem of van de oplossing. Pinnawala mag dan vandaag de dag nog steeds een succesvolle toeristische attractie zijn - maar de macht om dit te veranderen ligt bij elke individuele reiziger, ook bij jou.
Neem stelling tegen de uitbuiting van olifanten. Want er komt alleen een einde aan het lijden als niemand meer betaalt.
Nederlands